‍ ‍ #نایبندان جزیره ای در قلب کویر ♦️در میانه جاده

‍ ‍ #نایبندان جزیره ای در قلب کویر

♦️در میانه جاده بین المللی طبس به راور پوششی سبز از درختان نخل توجه هر رهگذری را به خود جلب می کند.

 این پوشش سبز همچون نگینی در دل کویر به نظر می رسد اما در واقع آنچه که پیش رو قرار می گیرد، روستایی به نام نایبندان است که به #صورت_پلکانی شکل گرفته و با عنوان #ماسوله_کویر شهرت یافته است.

در دل این کویر بی آب و علف آنچه که نایبندان را تا به امروز سرپا نگه داشته، قنات ها و چشمه هایی است که آبی گوارا را به این دیار هدیه می دهند.

ویژگی های منحصر به فرد این روستا باعث شده که توجه گردشگران را به سوی خود جلب کند و نامش در فهرست #آثار_ملی_ایران قرار گیرد.

نایبندان یکی از نمونه های منحصر به فرد معماری پلکانی است که در کویر لوت شکل گرفته است.

در این نوع معماری مجموعه ای متراکم از خانه ها به چشم می خورد که در آن پشت بام خانه ها به عنوان حیاط خانه بالایی  مورد استفاده قرار می گیرد و همبستگی خاصی را میان ساکنان به وجود می آورد.

بسیاری از کوچه های روستای نایبندان به صورت سرپوشیده ساخته شده اند که از آن ها به عنوان ساباط یاد می شود.

در این کوچه ها سکوهایی برای نشستن نیز وجود دارد و این فضا را به محلی برای دور هم جمع شدن اهالی روستا تبدیل کرده است.

در روستای نایبندان ۳ برج نگهبانی به چشم می خورد که بازماندگانی از قلعه  ۳۰۰ ساله با ۴ برج اطراف آن هستند و تا قرن اخیر نیز حفاظت و نگهبانی از روستا را بر عهده داشته اند.

هنگام حمله راهزنان و ماموران حکومتی، دیده بان ها از برج ها مردم را خبر می کردند تا به خانه هایشان بروند و سپس دروازه قلعه را مسدود می کردند تا دست کسی به مردم نرسد.

یک پل چوبی کوچک و باریک تنها راهی است که شما را به این برج ها می رساند.

وجود چشمه‌های آب سرد و گرم منحصر به فرد در نایبندان عامل حیات این روستا هستند و در نتیجه فعالیت فرایندهای زمینی ایجاد شده اند.

چشمه زردگاه و آبگرم دیگ رستم از جمله این چشمه ها هستند و عده ای نیز در اطراف آن ها زندگی می کنند.

یکی از زیباترین جاذبه های این روستا نخلستان آن است که در پایین دست آن قرار دارد.

با  این که نایبندان در سرزمینی کویری قرار گرفته اما سه کوه آب شلمه، علی آباد و کوه نایبند باعث شده اند تا به عنوان منطقه ای کوهستانی در حاشیه غربی کویر لوت در نظر گرفته شود.

این کوهستان اختلاف ارتفاع نسبتا زیادی در حدود ۲ هزار و ۵۰۰  متر نسبت به کویر لوت دارد و روستاهایی مانند علی آباد، کلات آب انار، آب رضا، زردگاه و نایبندان را از کویر جدا کرده است.

#پناهگاه_حیات_وحش نایبندان علاوه بر پوشش گیاهی ارزشمند، گونه های جانوری خاصی را نیز در خود جای داده است.

یوزپلنگ آسیایی یکی از جانداران رو به انقراض می باشد که بیشترین تعداد آن، در حدود ۱۵ قلاده در این منطقه زندگی می کنند.

بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ حدود ۱۴۵ خانوار و ۴۸۴ نفر در روستای نایبندان زندگی می کنند و به برکت وجود چشمه ها و قنات ها از طریق کشت انواع مرکبات، نخل، توت و محصولاتی نظیر گندم، جو، سبزیجات و حبوبات امرار معاش می کنند و یا به دامداری اشتغال دارند.

عوامل فرسایش روستا همچون توفان های شن و بارش باران های موسمی شدید و همچنین مهاجرت عده زیادی از اهالی باعث کاهش جمعیت این روستا شده است اما با این وجود هنوز سکونت در آن وجود دارد و حتی ساخت بناهای جدید در شمال آن از توسعه نایبندان خبرمی دهد.

نایبندان از قدمت بسیار زیادی برخوردار است. وجود حفره ها و غارها در دل کوه نشان از سکونت انسان های غارنشین در نایبندان و #قدمت_چند_هزار_ساله آن دارد.

همچنین با نگاهی به مستندات و کتب تاریخی قرون اولیه تاریخ اسلام و آثار کسانی مانند اصطخری و ابن حوقل متوجه می شویم که آنها از نایبندان به عنوان استراحتگاه و مأمنی در حاشیه کویر نام برده اند که بهشت را برای در راه ماندگان تداعی می کرده است./

@eshkabar

https://t.me/sk_tabas/1728
ارسال شده توسط:Ahmad Rajabzadeh
@eshkabar